Rust

26 december 2022

Beste Jaap,
 
Ontluisterend zijn ze inderdaad, dit soort reconstructies. Ik denk de laatste tijd veel te vaak ‘Is dit onze overheid?’, ‘Zo’n land zijn we toch niet?’. Maar zo’n land zijn we wel. Geworden. En we kregen het pas door toen de desastreuze gevolgen van veel te platte keuzes zichtbaar werden. Heel pijnlijk.
 
Jij richtte je blik op Hoekstra, maar als je vorige week het kamerdebat over de mondkapjes zag, zie je dat iedereen boter op zijn hoofd heeft. Man, man, man, ze hebben allemaal in de heat of the moment hun rol gespeeld in het debacle, maar iedereen probeert nu een ander de schuld te geven of weg te draaien van de eigen bijdrage. Terwijl het enige wat je kunt doen, is erkennen dat je het niet handig hebt gedaan en lessen trekken voor een volgende keer. Improviseren leidt nu eenmaal tot fouten, ik denk dat best veel mensen dat begrijpen.
Maar de Tweede Kamer is verworden tot een toneel waar voor de bühne moties worden ingediend en waar debatten zo worden gevoerd dat je manipulatieve uitsneden kunt maken voor de socials. Inhoudelijke en ideologische verschillen hebben plaatsgemaakt voor handige framing en schoolpleingelijk. Het is een plek geworden waar aantijgingen rondvliegen, waar vliegen worden afgevangen en de hete aardappel de hele tijd wordt rondgestuurd.
 
Als ze toneel willen spelen, gun ik ze dat misschien ook nog wel. Ik hoef er immers niet naar te kijken. Maar ik vrees dat het een soort doel-middelverschuiving aan het worden is. Dat het politieke werk ten koste gaat van dat bühnegedrag. De reconstructie van het handelen van Hoekstra laat dat zien: het tonen van daadkracht (omdat je dat aan de burger wilt laten zien) boven het vinden van een passende en goede oplossing.
 
Het ergste is, ik denk dat we het aan onszelf te danken hebben. Een aantal jaren geleden kreeg de politiek ervan langs dat ze losgezongen was van de gewone man die zich niet meer gerepresenteerd voelde. Het land moesten ze in, horen wat er speelde, laten zien dat ze de burger begrepen. Duidelijkheid wilden we, en keuzes die zichtbaar maakten dat er naar ons geluisterd werd. Daarmee voorbijgaand aan het feit dat juist bij moeilijke onderwerpen je niet naar iedereen kunt luisteren.
Ik ben bang dat heel veel van wat we nu zien daarmee te maken heeft; dat de hijgerige debatten, de filmpjes op de socials, bedoeld zijn om te laten zien dat ze begrijpen wat burgers willen. Zonder door te hebben dat het precies het tegenovergestelde zichtbaar maakt: ze zijn bezig met zichzelf in hun poging elkaar te overtroeven in wie het meest aansluiting heeft bij die burgers. En daarmee komt het oplossen van ingewikkelde vraagstukken op achterstand te staan.
 
Praat is geen daad en veel geschreeuw geeft weinig wol. Ik stel voor dat we een tijdje stoppen met filmen in de Kamer, net als in de rechtszaal. Zodat de debatten weer primair over de inhoud kunnen gaan in plaats van over soundbites en contextloze knip- en plakwerkjes. Wat een rust zou dat geven. Voor hen. En voor ons.
 
Groet, Leike