Kloofhoop

3 december 2017

Best Jaap,

Vorige week beschreef Tom-Jan Meeus in zijn NRC-zaterdagcolumn het begrip kloofhoop. Wat een prachtig woord! Kloofhoop is de wens deel te zijn van een kloof om je daarmee tegen anderen af te zetten. Kloofhoop betekent niet dat er een kloof is, maar dat je graag een kloof wilt, omdat het je de mogelijkheid geeft om zo te kunnen klagen over anderen en je eigen identiteit te versterken.

Meeus laat in zijn column zien dat de kloofreuring groter is dan de kloof zelf.

Hoe herkenbaar is die kloofhoop en het gedoe dat eruit voortkomt!

Hebben we in organisaties eigenlijk ook kloofhoop?

Ik bedenk er een paar. De ‘weg met managers’-beweging? De boosheid over grote graaiers, ook als ze niet groot zijn en het graaien wel meevalt? De voor- en tegenstanders van zelfsturing of –organisatie? De terug naar de bedoeling-beweging? De kloof tussen systeem- en leefwereld?

Zou dit allemaal kloofhoop kunnen zijn?

Het zijn allemaal thema’s met voor- en tegenstanders, waar veel kabaal over gemaakt wordt, waarin positie gekozen wordt en waar mensen hun identiteit aan ontlenen. Het zijn ook thema’s die in de praktijk veel genuanceerder liggen dan we op twitter, in blogs, in boeken en op podia van voor- en tegenstanders horen.

Volgens Meeus blijft het echte vraagstuk verborgen achter al die schijnkloven en het kabaal dat we daarover maken. Wat zou in organisaties dan het niet-besproken vraagstuk zijn?

Ik denk dat dat ons onvermogen is om organisaties nog goed en ordentelijk te organiseren. Ordentelijk in de zin dat structuur, processen en manier van organiseren goed aansluiten op zowel de omgeving als de kenmerken van het primair proces. Organisaties en hun omgeving zijn complexer geworden. Eenvoudig organiseren wordt steeds moeilijker. Want organiseren is een vak. Kennis van organiseerwetmatigheden helpt nog steeds om goede structuren te bouwen. Maar we organiseren vaak naar de modes die voortkomen uit al die quasikloven. We klatsen slordige structuren in elkaar die samenwerking en besluitvorming alleen maar moeilijk maken. Vervolgens gaan we ervan uit dat de medewerker de problemen die daaruit voortkomen wel oplost met passie en intrinsieke motivatie. Waardoor je medewerkers oneigenlijk veel problemen laat oplossen die je makkelijk had kunnen wegorganiseren.

Ik denk dat dat het echte vraagstuk is.

En dat al die andere kloven dat verbloemen.

Of heb ik nu last van kloofhoop?

Groet, Leike