Generatiekloof 2

20 april 2017

Beste Jaap,

Nog even over die generatiekloof. Want er is er natuurlijk nog een. Die met de generatie na mij. En die kloof wordt steeds kleiner. Waren oude mensen vroeger voor mij gewoon oudere versies van mijn ouders, nu zie ik wat er in die leeftijdsfase gebeurt. Niks oudere versie. Het is echt anders. Toen zag ik dat niet. Te ver van mijn jeugdige bed.

Maar inmiddels werpt mijn ouder worden zijn schaduw over de kloof naar de volgende generatie. Laatst zei iemand tegen me dat je ook op 70-jarige leeftijd nog opvliegers kunt hebben. Dat ze soms nooit meer over gaan. Toen ik jong was, interesseerde een opvlieger me geen barst. Had ik dit geweten, had ik er voor gekozen om een jongetje te worden!

Maar opvliegers zijn klein bier vergeleken met wat er allemaal nog meer gebeurt als je echt oud wordt. Hoe gezond je ook blijft, je verliest veel. Er komen steeds meer laatste keren: laatste keer dat ik auto rijd, laatste keer dat ik met de trein kan, laatste keer dat ik in dit museum geweest ben, laatste keer …

Met een beetje aanpassingsvermogen is dat nog wel te accepteren. Maar je verliest naarmate je ouder wordt ook je vermogen om te leven. Zelfs als je gewoon gezond bent. Heel langzaam gaat t kaarsje uit. Je verliest je vermogen om te schakelen, je krijgt niet meer zo makkelijk overzicht, beslissingen nemen wordt moeilijk, je regelt de dingen niet meer zomaar, koken wordt een opgave. Daarmee wordt gewoon leven en gewoon participeren steeds moeilijker.

Dat hoort er allemaal bij natuurlijk. En zolang je gezond bent, mag je er eigenlijk heel gelukkig mee zijn. Maar met die hele afbraak van de ouderenzorg en de thuiszorg gebeurt er iets heel ingewikkelds voor ‘gewoon gezonde heel oude mensen’. Het uitgangspunt is dat zolang je gezond blijft, je gewoon thuis kunt blijven en geen hulp nodig hebt. Maar je hebt eigenlijk hulp nodig bij t dagelijks leven. Want dat wordt steeds moeilijker. De gewone dingen worden te veel.

Eigenlijk heb je hulp nodig waar je niet om wilt vragen. Het is geen zorg, het is ondersteuning. En juist die vanzelfsprekende, kleine, bijna onzichtbare zorg is er niet, krijg je niet. Als je hulp nodig hebt, is het een zorgvraag. Maar deze ondersteuningsvraag valt niet onder zorg. Nu proberen we als familie in te springen, maar de ondersteuning bieden die echt nodig is, dat lukt niet goed. Echt oud worden is mede daardoor best lastig.

Zover is het natuurlijk bij mij nog lang niet. Ik voel me gewoon, met die steeds kleiner wordende kloof, af en toe een beetje oud. Gelukkig vond ik laatst een prima middel om de kloof weer te vergroten: het oppompen van mijn fietsbanden. Alsof ik tien jaar jonger ben, zo rap fiets ik weer!

Groet, Leike