Dystopisch chagrijn

3 mei 2020

Beste Jaap,

Je bent nog een reactie van me verschuldigd op je laatste blog. En sorry dat ik het moet zeggen, je had ongelijk. Nog voor ik mijn reactie kon geven, hebben we miljarden in KLM gestoken. In je blog droom je van een shake out ten goede. In je blog droom je dat deze bittere tijd leidt tot nieuwe schoonheid, betere keuzes, een mooiere wereld. In een twitterbericht noemde ik je een romantische ziel. Sta mij toe met enig dystopisch chagrijn op te reageren. Ik ben nu eenmaal eerder een middelbare misantroop dan een positivist.

Dat er een shake out komt, dat deel ik met je, maar ik vrees dat het de kwetsbaren zijn die we eruit shaken. De ZZP-ers die geen ondernemer zijn, niet als een ondernemer verdienen maar wel als ondernemer zijn aangesproken. De al te grote optimisten die dachten dat de bomen tot in de hemel groeiden en zich niet konden voorstellen dat hen iets kon overkomen. De mensen aan de onderkant van de samenleving wiens dienstverbanden worden opgezegd.

De groten overleven wel. Ze hebben geld genoeg en komen nu ook nog in aanmerking voor staatsteun. Wat ik begrijp, want we behouden er banen mee. Idealisme gaat in tijden van crisis niet voor pragmatiek.

Jij hoopt dat we allemaal producten dicht bij huis gaan kopen en vaker thuiswerken. Als we dat eerste allemaal gaan doen, hebben we op wereldniveau een probleem met de voedselvoorziening. Er dreigen nu al grote voedseltekorten in Afrika en het Midden-Oosten door Corona. We kunnen honger alleen de wereld uitkrijgen, als we juist niet alles lokaal en kleinschalig produceren. Dat romantische idee is fijn voor happy shiny people, voor de buurten waarin ik woon. Maar niet voor de wereld.

En als we meer thuis werken, achter al die schermen? Ik las ooit dat je één online zoekopdracht evenveel energie kost als het 17 seconden laten branden van een lamp. Ons energieverbruik gaat gigantisch toenemen. Als we steeds online met elkaar in verbinding staan, dan gieren de data over het wereldwijdeweb en dat kost enorm veel energie. Dus ook hier lijkt thuiswerken lokaal milieuvriendelijk, maar ik ben benieuwd of dat ook echt zo is. Zolang we nog vervuilende energiebronnen hebben, wordt het echt niet beter.

Veel vertrouwen in dat wij mensen veranderen heb ik ook nu niet. Er wordt nu al gezeurd op twitter over Fernweh, over dat we niet uit eten kunnen, koffietjes kunnen doen, kunnen winkelen. Ik wist het niet, maar ineens blijkt de kapper een eerste levensbehoefte. En dan zijn we nog maar vijf weken een heel klein beetje gedepriveerd, want er mag nog ontzettend veel. Maar Ikea gaat open en we staan in rijen voor de deur. We willen vast een betere wereld, maar we vallen denk ik gewoon terug in ons oude vertrouwde consumerende zelf.

Ik vrees dat je met die shake out helemaal gelijk hebt. En ook dat het nooit meer zo wordt als het was. Er is vast na Corona veel blijvend veranderd. Alleen welke kant het op verandert, we weten het niet. Met jou hoop ik op wijsheid en verstandige besluiten om het nu echt anders te doen, maar uiteindelijk weten we de richting van de verandering niet.

Vergeef mij de sombere blik. Maar als we die van jou en die van mij nou eens naast elkaar leggen en zoeken naar de middenweg tussen beide. Dan ontstaat er misschien wel een realistisch mooi resultaat?

Groet, Leike

PS aan de lezers: je kunt je abonneren op deze blog. Klik dan hier.